สิ่งสำคัญที่คนที่จะไปทำธุรกิจหรือหวังจะเข้าตลาดจีนควรรู้ก็คือ ประเทศจีนนั้นแบน Social Media ที่เป็นสากล ทั้ง Facebook/Instagram, Youtube, Twitter และอื่น ๆ อะไรพวกนี้จะไม่สามารถใช้งานได้หมด ทำให้ธุรกิจที่ใช้ Social Media เหล่านี้เป็น Platform เพื่อสื่อสารหรือเข้าถึงลูกค้าในระดับสากลนั้น ไม่สามารถใช้สิ่งเหล่านี้เข้าไปถึงที่จีนได้
แต่ในขณะเดียวกันที่จีนเองก็มี Platform ต่าง ๆ เป็นของตัวเอง และแต่ละตัวก็สามารถแทนที่ Application ยอดฮิตได้เลยเหมือนกัน จนบางครั้งคนก็เรียกกันเองว่า อันนี้คือ Facebook จีน อันนั้นคือ Instagram จีน เพราะ Features ต่าง ๆ มันช่างละม้ายคล้ายกันเหมือนกันเหลือเกิน ซึ่งคงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเข้าถึงชาวจีนโดยไม่พึ่งพา Application เหล่านี้ เพราะจากข้อมูลปี 2020 ที่บอกว่าประชากรจีนมีประมาณ 1.4 พันล้านคน และกว่า 79% ของประชากร ต่างมีบัญชี Social Media จนนับว่าเป็นตลาด Social Media ที่ใหญ่ที่สุดแล้ว อีกทั้งยังมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นไปอีก อีกยังมีเวลาการใช้งานเฉลี่ยถึง 5-6 ชั่วโมงต่อวัน
การเจาะเข้าไปในสื่อเหล่านี้ได้จึงเป็นโอกาสชั้นดี ที่จะเข้าไปเรียนรู้ Trend ต่าง ๆ และความสนใจของผู้คนในช่วงเวลานั้น ๆ อีกทั้งยังเป็นช่องทางในการสื่อสารชั้นดีที่จะกระจายเรื่องราวต่าง ๆ ของธุรกิจไปสู่คนเป็นจำนวนมาก ๆ วันนี้เลยอยากจะพามาแนะนำ 5 Application ตัวท้อปของจีน ที่ต้องรู้จักและเข้าใจการใช้งานของมันก่อนที่จะเข้าสู่ตลาดที่นั่น
1. WeChat - ขึ้นแท่นอันดับหนึ่งกับความครบเครื่อง
- เหมือน App อะไรในสายตาชาวโลก – All in one ของ Instagram + Whatsapp + Tinder + Online Banking (อะไรจะครบเครื่องปานนี้)
- Features เบื้องต้น – สามารถใช้ Chat ได้, แชร์รูปและวิดีโอบน Timeline ของตัวเอง, ใช้ Shopping, ใช้ทำบริการ Payment ต่าง ๆ ได้เกือบทุกอย่าง
- User ที่ Active ในแต่ละเดือน: มากกว่า 1 พันล้าน Users (Q1 2020)
ดีต่อธุรกิจอย่างไร :
- WeChat เหมือนอวัยวะอีกอย่างของชาวจีน
ด้วยความที่ WeChat นั้นมี Features ที่หลากหลาย และโดยส่วนมากก็เข้าไปถึงการเป็นส่วนนึงในชีวิตประจำวันไปเสียแล้ว ชาวจีนนั้นใช้ WeChat สำหรับ การจองร้านอาหาร, การจองตั๋วเครื่องบิน, ทำการลงทุน, ช้อปปิ้ง, จ่ายบิล, โอนเงิน หรือแม้กระทั่งแชร์รูปภาพ คลิป เรื่องราวส่วนตัวต่าง ๆ (เป็น Feature ชื่อ WeChat Moments) ลงไปได้ด้วย ส่งผลให้ชาวจีนส่วนมากใช้เวลาเฉลี่ยไปกับ WeChat ตกวันละ 70 นาทีเลยทีเดียว ธุรกิจจึงควรเริ่มต้นจาก WeChat เป็นอันดับแรก - Features สำหรับการทำธุรกิจที่เพียบพร้อม
นอกจากการตอบรับด้าน Users ที่เป็นคนทั่วไปแล้ว ในอีกแง่มุมทาง WeChat ก็ให้ทางธุรกิจได้สร้าง Official Account ของตัวเอง เพื่อทำการสร้าง Content และทำ Promotion ต่าง ๆ ได้ ตลอดไปจนถึงการทำ CRM (Customer Relationship Management) ได้ด้วยซ้ำ จาก Functionsเหล่านี้
2.1) ช่องทางสนทนา 1-1 ระหว่าง Brand และลูกค้า
ในส่วนนี้จะช่วยให้ Brand นั้นสามารถติดต่อกับลูกค้าโดยตรงได้ ผ่านทางช่องทาง Chat กันแบบ 1 ต่อ 1 เพื่อให้ Brand มีโอกาสเข้าถึง หรือให้บริการต่าง ๆ กับลูกค้าของพวกเขาได้โดยตรง และคอยแก้ปัญหาให้กับลูกค้าได้ตลอดเวลา
2.2) มีระบบการทำ Ads และ KOL อย่างดี
นอกจากระบบทำ Ads ปกติที่ลงใน WeChat Moments ที่แสดงผลเหมือน Facebook Advertising แล้ว ทาง WeChat ยังมีรูปแบบการใช้ KOL (Key Opinion Leader) ซึ่งเป็นการตลาดที่ได้รับความนิยมในจีนมาก คอนเซปก็คือการเอา Influencer ด้านต่าง ๆ เข้ามามีส่วนร่วมในการทำการตลาด หรือทำ Content ให้กับ Brand เพื่อสร้างกระแส และความน่าเชื่อถือที่มากขึ้นให้กับสินค้าและบริการ
2. Weibo - ไว้ปั่นไวรัลก็ได้ เอาไว้ขายของก็ดี
- เหมือน App อะไรในสายตาชาวโลก – Twitter
- Features เบื้องต้น – Post และแชร์เรื่องราวที่สนใจแบบจำกัดตัวอักษร คนส่วนมากใช้ Update Trend และข่าวสารต่าง ๆ
- User ที่ Active ในแต่ละเดือน: มากกว่า 515 ล้าน Users (Q1 2020) โดยส่วนมากเป็นกลุ่มคนเมือง และกลุ่มพนักงานเงินเดือนอายุน้อยรายได้ดี
ดีต่อธุรกิจอย่างไร:
- เรื่องราว Viral มักเริ่มต้นที่นี่
ด้วยความที่ลักษณะการใช้งานค่อนข้างเหมือน Twitter ของ Weibo ส่งผลให้เมื่อมีเรื่องราวใหม่ๆ ที่น่าสนใจ คนก็พร้อมที่จะส่งต่อกันอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อทำควบคู่กับ KOL (การใช้ Influencer มาร่วมทำการตลาด) ก็จะยิ่งสร้างกระแสออกมาได้อย่างฉับไว และแพร่หลายในปริมาณมาก ๆ
- เพิ่มระดับการเข้าถึงลูกค้า
ตัว Brand เองยังสามารถสร้าง และกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ให้กับลูกค้าได้เข้ามาพูดคุย หรือสนทนากันเกี่ยวกับสินค้าและบริการของ Brand ได้ด้วย อีกทั้งยังสามารถให้ Brand ได้สื่อสารไปยังกลุ่มคนที่มีความสนใจจริง ๆ ผ่านทาง Hashtag หรือการใช้ Ads นอกจากนี้ธุรกิจยังสามารถซื้อ-ขาย สินค้าผ่าน Platform นี้ได้โดยตรงเลยอีกด้วย
3. Tencent QQ - เจาะกลุ่มคนรุ่นใหม่สายบันเทิง
- เหมือน App อะไรในสายตาชาวโลก – WhatsApp + Snapchat ที่มีเกมให้เล่น แถมยังส่งเมลได้
- Features เบื้องต้น – Chat, เล่นเกมออนไลน์, รับ-ส่ง Email และ File ขนาดใหญ่, กลุ่มออนไลน์ที่มีคนใจสิ่งเดียวกัน, หาคู่เดท, ฟังเพลง, สร้าง Post บน Feed ตัวเอง
- User ที่ Active ในแต่ละเดือน: 693.5 ล้าน Users (Q1 2020) เป็นกลุ่มพนักงานเงินเดือน ที่มีอายุค่อนข้างน้อยกว่า Platform อื่น ๆ แม้กำลังซื้อไม่มาก แต่มี Potential ในอนาคต
ดีต่อธุรกิจอย่างไร :
- ฐานลูกค้าเยอะ ช่องทางการโฆษณาที่หลากหลาย
QQ ให้ทางธุรกิจมาเปิด Account ได้เป็นที่รู้จักในชื่อว่า Q Zone ด้วยปริมาณฐาลูกค้าที่เยอะและมีหลากหลายบริการ ทาง Tencent จึงมี Marketing Programs สำหรับธุรกิจ ที่นอกจากจะหาช่องทางโปรโมทแล้ว ยังทำ Content ให้กับ Brand อีกด้วย จากนั้นจึงไปเลือกลงในพื้นที่ต่าง ๆ ของ QQ อาทิ ในส่วนของ เกม, banner ไปจนถึงการเด้ง Pop-up กรณีที่ใช้เป็น Deskshop Version ด้วย
แต่ทั้งนี้ด้วยความที่ฐานลูกค้าเป็นกลุ่มผู้มีอายุน้อย และกำลังซื้อต่ำ ธุรกิจควรดูให้ดีก่อนว่าลูกค้ากลุ่มนี้จะใช่กลุ่มเป้าหมายของแบรนด์ไหม เพราะโดยทั่วไปแล้วสินค้ากลุ่มที่เป็น Luxury ก็จะไม่เหมาะกับช่องทางนี้อย่างแน่นอนจากด้วยกำลังซื้อของผู้ใช้ส่วนมาก ในขณะเดียวกันกับธุรกิจที่เป็นกลุ่ม Entertainment กลับได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเลยทีเดียวโอกาสเข้าถึงลูกค้าอายุน้อยมากขึ้นจาก E-learning - ช่วงปี 2020 ที่ผ่านมาจากสถานการณ์ของ Covid-19 ที่ทำให้โรงเรียบต่างต้องปิดลง ทาง QQ จึงเห็นโอกาสที่จะให้นักเรียนได้เรียนตามปกติ เลยรีบปล่อย Feature ใหม่ที่ให้ครูนั้นสามารถ Live Stream และแชร์หน้าจอ เพื่อทำการสอนผ่านระบบ QQ Group ได้ และให้นักเรียนสามารถเข้าถึงชั้นเรียนผ่านได้ทั้งจากทาง PC และโทรศัพท์ รวมถึงส่งการบ้านผ่าน Platform ที่รองรับ File-Sharing ด้วย
4. Xiaohongshu (Little Red Book) - ส่ง Brand ความสวยความงามให้เฉิดฉาย
- เหมือน App อะไรในสายตาชาวโลก – ยังไม่มี Application ไหนเหมือน
- Features เบื้องต้น – เป็นส่วนผสมของ Social Media กับ Shopping ที่ทุกคนมาแบ่งปันรีวิว หรือประสบการณ์การใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ รวมถึงประสบการณ์การท่องเที่ยว ที่ผู้ใช้สามารถเป็นได้ทั้งผู้ซื้อ/ผู้ขาย และผู้สร้าง Content ใน Application เดียวกัน
- User ที่ Active ในแต่ละเดือน: 300 ล้าน Users (2019)
ดีต่อธุรกิจอย่างไร :
Application สำหรับสาว ๆ ขาช้อปใน Gen-Z
จากข้อมูล Demographics ของผู้ใช้ Application ตัวนี้ในจีนแล้ว จะพบว่าผู้ใช้ส่วนมากจะเป็นผู้หญิงที่อายุน้อย ๆ ที่มี Passion ในการสร้าง Content ในการแชร์ประสบการณ์ ในการใช้สินค้าและบริการต่าง ๆ และหลงใหลใน Community ในกลุ่มคนที่ชอบในสิ่งเดียวกัน แม้ตลาดของ Little Red Book จะค่อนข้างเจ้าใหญ่ ๆ ในตลาดอย่าง WeChat ที่กระโดดลงมาในวงการ E-Commerce เหมือนกัน แต่ในแง่ของฐานผู้ใช้ที่เหนียวแน่น และรักการรีวิวเป็นชีวิตจิตใจแล้ว Little Red Book ก็เหมือนประตูอีกบานของ Brand ที่จะเปิดไปสู่ผู้ใช้ในกลุ่มที่สนใจใน Fashion, Beauty และ Cosmetic ได้เป็นอย่างดีเลย